Wanneer kom je in aanmerking voor een maagverkleining?

Er zijn internationale regels vastgesteld voor wie in aanmerking kan komen voor een maagverkleining. Deze regels staan bekend als de IFSO-criteria, omdat ze zijn opgesteld door de International Federation for the Surgery of Obesity and Metabolic Disorders.

De criteria om in aanmerking te komen voor een maagverkleining zijn:

Leeftijd tussen de 18 en 65 jaar.
Een BMI van boven de 40, of
een BMI van boven de 35 in combinatie met één of meerdere comorbiditeiten (bijkomende ziektes veroorzaakt door het overgewicht): diabetes, hoge bloeddruk, hoog cholesterol, slaapapneu, gewrichtsklachten.
Er zijn geen andere medische oorzaken die het overgewicht veroorzaken.
Er zijn meerdere afvalpogingen ondernomen.
Er is langer dan vijf jaar sprake van obesitas.
Men is bereid om de levenswijze en eetgewoonten te veranderen.
De persoon is bereid om op de medische controles te komen.
Geen overmatig alcohol- of drugsgebruiker.

Soms wordt, in hele specifieke situaties, van deze richtlijn afgeweken. Zo worden ook jongeren onder de 18 jaar heel soms geopereerd of mensen met een lagere BMI. Vaak vindt er dan vanuit de zorgverzekeraars geen vergoeding plaats (je betaalt dan de operatie zelf) en worden deze operaties meestal in het buitenland uitgevoerd.

Uitgangspunten van een ziekenhuis

Een ziekenhuis gaat ervan uit dat een maagverkleiningsoperatie moet bijdragen aan drie dingen:

Afname van het gewicht.
Verbetering van de gezondheidsproblemen.
Toename van de kwaliteit van leven.

Wie komt mogelijk niet in aanmerking?

Het is lastig aan te geven wie niet in aanmerking komt. Dat verschilt namelijk van ziekenhuis tot ziekenhuis, maar ook van patiënt tot patiënt. Mogelijk kom je niet in aanmerking als je:

Zwanger bent. Elke operatie is zwaar tijdens een zwangerschap, maar bij een maagverkleining krijg je te maken met tekorten van voedingsstoffen die essentieel zijn voor het ongeboren kind.
De ziekte van Crohn hebt (een ontstekingsziekte van de darm). Maagverkleiningen waarbij de darmen worden omgeleid, hebben een grote impact op deze ziekte.
Psychische aandoeningen hebt die (nog) niet behandeld zijn (angst- of eetstoornissen, depressie, ernstig psychiatrische klachten). Als deze klachten niet eerst behandeld worden, dan bestaat het risico dat men na de operatie in ‘oud’ gedrag vervalt en nieuw gedrag (met betrekking tot eten, zelfbeeld, en dergelijke) niet voldoende kan oppakken. Een maagverkleiningsoperatie lost bijvoorbeeld geen eetstoornis op. Deze problemen, als zij niet eerst behandeld worden, kunnen er zelfs na de operatie voor zorgen dat men niet afvalt, óf juist extreem teveel afvalt óf men weer op het oude gewicht (of meer) aankomt na verloop van tijd.
Zware hart-, long- of vaataandoeningen hebt. Een maagverkleining is een operatie en elke operatie brengt risico’s mee.
Een BMI onder de 35 hebt. Dit heeft te maken met de internationale richtlijnen. Artsen mogen in principe geen mensen opereren bij een te gering overgewicht.
Verslaafd bent aan alcohol en/of drugs. De verslaving moet dan vaak eerst behandeld worden.
Als extra vereiste hanteren sommige ziekenhuizen ook de regel dat je de Nederlandse of Engelse taal vaardig bent (NT2 niveau B1 vereist). Persoonlijke communicatie is van essentieel belang tussen arts en de patiënt. De risico’s op complicaties of terugval in ‘oud gedrag’ is groter bij patiënten waarmee de artsen niet persoonlijk kunnen communiceren. Daarom is een tolk ook geen oplossing.
Roken is in principe geen reden om iemand af te wijzen. Wel wordt door alle ziekenhuizen dringend geadviseerd om voor de operatie te stoppen. De gevolgen van roken kunnen leiden tot complicaties bij de narcose en tijdens het herstel.